Cukrzyca typu 1 i 2 – objawy, leczenie, różnice. Na czym polega leczenie obu schorzeń?

Cukrzyca typu 1 i 2 to schorzenia, które cechują się występowaniem hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Oba rodzaje cukrzycy wymagają stałej kontroli oraz odpowiedniego postępowania, a także prowadzą do powikłań ogólnoustrojowych zagrażających zdrowiu pacjenta. Natomiast przyczyny, objawy, a także leczenie obu rodzajów cukrzycy są odmienne. Poznaj różnice między cukrzycą typu 1 a 2!

Cukrzyca typu 1 i 2 – porównanie, czym są te schorzenia 

Cukrzyca typu 1 i 2 to schorzenia, których cechą wspólną są zaburzenia metaboliczne. W obu przypadkach może dojść do hiperglikemii (wysokiego stężenia glukozy) spowodowanej zaburzeniami wydzielania insuliny lub nieprawidłową reakcją organizmu na ten hormon. 

Co ważne, choć cukrzyca typu 1 i 2 to schorzenia mające wiele cech wspólnych, w rzeczywistości są to choroby, między którymi obserwuje się istotne różnice:

• przyczyny choroby są inne,
• mechanizm zaburzeń metabolicznych jest odmienny;
• przebieg cukrzycy typu 1 i 2 znacznie się różni,
• spore różnice zauważa się w objawach;
• różnice w stosowanym leczeniu.      

Cukrzyca typu 1 i 2 – inne przyczyny przy typie choroby   

Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną. Organizm w wyniku nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego niszczy własne tkanki uszkadzając komórki β wysp trzustkowych, które są odpowiedzialne za wydzielanie insuliny. W przypadku cukrzycy typu 1 insulina nie jest więc wcale wytwarzana lub powstaje w niewielkiej ilości i nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania organizmu. 

Natomiast cukrzyca typu 2 określana jest jako schorzenie osób dorosłych, ponieważ do jej rozwoju dochodzi w wyniku połączenia genetycznie występującej skłonności z czynnikami środowiskowymi. Za główne przyczyny cukrzycy typu 2 uznaje się niewłaściwą dietę oraz otyłość. Czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 są także współistniejące choroby, głównie nadciśnienie tętnicze, nadczynność tarczycy, a także podwyższony poziom trójglicerydów, czy inne przyjmowane leki. Zdarza się jednak, że cukrzyca typu 2 dotyczy także osób młodszych, niekiedy również dzieci. 

Cukrzyca typu 1 a 2 – różnice w przebiegu choroby

Diagnoza cukrzycy typu 1 najczęściej stawiana jest już w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym. Istnieją także przypadki późniejszego rozpoznania choroby, choć zdarza się to rzadziej. 

Natomiast cukrzyca typu 2 określana jest jako cukrzyca insulinoniezależna. Oznacza to, że pacjenci początkowo zwykle nie przyjmują insuliny, gdyż jest ona wytwarzana przez organizm. Co więcej, w początkowym etapie rozwoju choroby insulina może być wytwarzana nawet w nadmiarze. Ma to związek z rozwijającą się insulinoopornością, czyli obniżoną wrażliwością tkanek obwodowych na działanie insuliny. Trzustka wprawdzie wytwarza insulinę, jednak organizm nie reaguje prawidłowo na ten hormon, przez co dochodzi do wydzielania kolejnych pokładów insuliny, co prowadzi do hiperglikemii. 

W przypadku cukrzycy typu 2 może dochodzić również do zbyt wolnego lub opóźnionego wydzielania insuliny. W obu przypadkach choroba ma charakter postępujący. Stałe zaburzenia pracy trzustki prowadzą do wyczerpania rezerw komórek β wysp trzustkowych. Tak więc cukrzyca typu 1 i 2 wymaga przyjmowania insuliny, różnica polega jedynie na tym, kiedy to nastąpi. 

Różnica między cukrzycą typu 1 i 2 wynika także z mechanizmu uszkadzania komórek trzustkowych. Jest to reakcja autoimmunologiczna w przypadku cukrzycy typu 1 oraz wyczerpanie w wyniku nadprodukcji przy cukrzycy typu 2.        

Cukrzyca typu 1 i 2 – objawy cechujące dany rodzaj cukrzycy 

Objawy cukrzycy typu 1 i 2 wynikają z podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Hiperglikemia w obu przypadkach wywołuje objawy takie jak:

• wzmożone pragnienie,
• częste oddawanie moczu,
• osłabienie,
• skłonność do infekcji,
• wzmożony apetyt,
• trudno gojące się rany,
• zaburzenia koncentracji. 

Różnica między cukrzycą typu 1 a 2 polega na intensywności objawów. W przypadku cukrzycy typu 1 dochodzi do bardzo wysokiej hiperglikemii sięgającej nawet 300-400 mg/dl. Z tego powodu objawy pojawiają się nagle, są bardzo nasilone i nie sposób ich bagatelizować. 

Z kolei cukrzyca typu 2 cechuje się nieco niższą hiperglikemią (powyżej 200 mg/dl), dlatego początkowo objawy mogą być słabo nasilone. Chorzy odczuwają zmęczenie głównie po posiłku. Może dochodzić do nawracających infekcji, również intymnych, a nawet drobne rany goją się znacznie dłużej. Często jednak pacjenci przypisują taki stan innym schorzeniom nie zdając sobie sprawy z rozwoju cukrzycy. 

Jak wygląda leczenie cukrzycy typu 1 i 2  

Cukrzyca typu 1 i 2 wywołuje takie same powikłania, a leczenie obu schorzeń wymaga stosowania odpowiedniej diety dla diabetyków. Warto zaznaczyć, że wczesne rozpoznanie choroby ma kluczowe znaczenie dla dalszego leczenia. Nieleczona cukrzyca typu 2 pomimo braku nasilonych objawów działa wyniszczająco na organizm. Odpowiednie postępowanie może natomiast znacznie spowolnić rozwój choroby i oddalić czas wprowadzenia insuliny. 

Warto zaznaczyć, że dieta w przypadku obu chorób ma nieco inny cel, a stosowane leki są wprowadzane w różnym czasie po postawieniu diagnozy. W początkowym etapie cukrzycy typu 2 dieta ma kluczowe znaczenie i często stanowi jedyną formę terapii. Przy odpowiedniej kontroli przez wiele lat można uniknąć konieczności przyjmowania leków przeciwcukrzycowych oraz insuliny. W zależności od zaawansowania choroby kolejno wprowadza się doustne leki przeciwcukrzycowe, a po wyczerpaniu komórek trzustkowych także insulinę. 

Natomiast cukrzyca typu 1 od momentu postawienia diagnozy wymaga podawania insuliny. W tym przypadku występowanie hiperglikemii uzależnione jest od przyjmowanych posiłków oraz doborze odpowiedniej dawki insuliny. Pacjenci powinni więc stale kontrolować poziom glukozy we krwi dokonując pomiarów glukometrem kilka razy w ciągu doby.  

Cukrzyca typu 1 i 2 prowadzi do wielu powikłań, dlatego diabetycy niezależnie od rodzaju cukrzycy powinni pozostawać pod stałą opieką diabetologa i wykonywać zalecane badania kontrolne. 

Jeśli pojawiły się u Ciebie poważne powikłania kardiologiczne przy cukrzycy typu 2, sprawdź aktualną ofertę skierowaną do diabetyków. W Centrum Medycznym Synexus prowadzimy bezpłatne konsultacje i badania kontrolne m.in. badanie wątroby na urządzeniu FibroScan® dla osób z cukrzycą typu 2 oraz zaawansowanymi powikłaniami układu sercowego. Szczegóły dotyczące badań nowych leków i terapii są dostępne na naszej stronie internetowej.     

Lek. Michał Dąbrowski